Microsoft, kısa bir süre önce görüntü kalitesini artırmak için NPU’ların gücünden yararlanan Automatic Super Resolution (Auto SR) teknolojisini duyurdu. Özellikle yapay zeka iş yüklerine odaklanan nöral işlem birimleri birden fazla alanda fayda sağlayacak gibi görünüyor. Auto SR teknolojisi ekran kartları gibi harici kaynaklara bağlı değil, bu nedenle ilk kez işletim sistemi düzeyinde bir yükseltme teknolojisi görüyoruz.
Aslında yine bir donanım kullanılıyor. Ancak GPU yerine Snapdragon X Elite, Ryzen AI 300 Serisi ve Core Ultra 200V Serisi gibi yeni nesil işlemcilerde bulunan yapay zeka çiplerinden faydalanılacak. Artık yavaş yavaş bu AI birimleri bir standart haline gelmeye başladı; kısa zamanda kullanıcılar da birçok konuda faydasını görecek gibi.
Yeni özelliğin başlangıçta Microsoft’un Copilot+ sertifikalı AI PC’leriyle birlikte geleceği bildirilmişti. Bu nedenle benimsenme oranı ilk etapta biraz sınırlı olacak. Ancak şirketin yakında Lunar Lake çipler de dahil olmak üzere destek listesini genişletme planları olduğunu biliyoruz.
DLSS, FSR ve XeSS gibi yükseltme teknolojilerinin entegrasyonunu kolaylaştıran Direct SR‘den bahsetmiştik hatırlarsanız. Automatic Super Resolution tamamen farklı. Microsoft, Auto SR’nin mevcut oyunlarda gerçek zamanlı olarak daha yüksek kare hızları sağlarken aynı zamanda ekranınızda görüntülenen görsel ayrıntıları da geliştireceğini söylüyor. Redmond devi, yükseltme tekniğinin PC donanımlarının başarabileceğinin ötesinde bir denge sunacağını belirtiyor. Görüntü iyileştirme sürecinde GPU’ya da bağlı olarak bu işten yerleşik NPU birimleri sorumlu olacak.
Özel işlem birimleri doğrudan kilit rol oynayacak. Dolayısıyla Auto SR’nin yalnızca yerleşik özel NPU’ya sahip CPU’larla uyumlu olacağını tahmin etmiş olmalısınız. Ne yazık ki çoğumuz NPU’dan yoksun işlemciler kullanıyoruz. Ancak gelecekte bu özel çipler her kasaya girecek, böylelikle yeni teknolojilerden yararlanma fırsatı bulacağız.
Auto SR, Windows ile sorunsuz bir şekilde entegre olarak mevcut oyunların kare hızlarını gerçek zamanlı olarak otomatik olarak artırırken aynı zamanda ekranda ayrıntılı görseller sunarak PC donanımınızın tek başına elde edebileceğinden daha yüksek bir denge sunuyor. Microsoft’un işletim sistemi tabanlı çözümü rakipleri gibi çok fazla manuel uygulama gerektirmiyor ve yükseltme dünyasına adım atmak isteyen oyuncular için basit bir deneyim sağlıyor. Auto SR etkin olduğunda, oyuncular uyumlu bir oyunu açar açmaz etkisini göstermeye başlayacak.
Microsoft, Auto SR teknolojisinin işleyişini detaylandırarak “oyunlarla ilgili” veri kümeleri üzerinde eğitilmiş bir konvolüsyonel sinir ağı kullandığını açıkladı. Ardından birçok aritmetik işlem ve bellek aktarımı yoluyla yerleşik NPU ile koordine edilerek etkili görsel geliştirmeler elde ediliyor. Microsoft’a göre Auto SR, diğer bileşenler üzerindeki yükleri azaltarak kümülatif bir performans artışına yol açtığı için çok daha verimli bir yükseltme yöntemi. Şirket’in tanımlaması şu şekilde:
“Süper çözünürlük, oyun dünyasında kare hızlarını artırırken görsel kaliteyi yükseltmek için kullanılan dönüştürücü bir teknoloji. Oyunlar kare hızlarını önemli ölçüde artırmak için daha düşük bir çözünürlükte işleniyor, ardından görselleri çarpıcı ayrıntılarla yükseltmek ve geliştirmek için gelişmiş, genellikle yapay zeka destekli algoritmalar kullanılıyor. Bu teknoloji, kare hızlarını görsel kaliteyle etkili bir şekilde dengelediği ve çifte fayda sağladığı için oyunlarda oldukça faydalı olacak. Süper çözünürlükle oyuncular daha sürükleyici ve keyifli bir oyun deneyimi yaşayacak.”
Şimdi biraz daha derinlere inelim. Auto SR’nin kalbinde, oyun içerikleri üzerinde ustalıkla eğitilmiş bir evrişimli sinir ağı (CNN) olan bir yapay zeka modeli yatıyor. Bu modelin görevi 700 dikey çizgi kadar düşük kalitede işlenen görsellerden doğal 1080p’yi bile aşan olağanüstü kalitede görseller sunmak. Yapay zeka, CNN’lerin ihtiyaç duyduğu çok sayıda aritmetik işlemi ve kapsamlı çarpma-ekleme gibi bellek aktarımlarını verimli bir şekilde işlemek için üretilmiş bir donanım olan Sinir İşleme Birimi (NPU) üzerinde çalışacak şekilde uyarlandı. Bu sayede büyük görsel geliştirmeler yapmak için daha büyük yapay zeka tabanlı SR modelleri kullanılabiliyor.
Auto SR, oyun sürecini değiştirmek için işletim sistemine derinlemesine entegre edildi ve sürücüden ekran çıktısına kadar sorunsuz bir koordinasyon sağlamakta. Masaüstü çözünürlüğünü sizin için otomatik olarak aşağı doğru ayarlayarak işe başlıyor, oyunların daha düşük bir çözünürlükte işlenmesini sağlıyor ve kullanıcı müdahalesi gerektirmeden kare hızlarını artırabiliyor. Bu optimizasyon, açık uygulamalar da dahil olmak üzere oyun sırasında ekranda bulunan tüm öğelere doğrudan etki ediyor. Oyundan çıktığınızda, masaüstü hızlı bir şekilde tam olarak sahip olduğunuz şekle geri dönüyor.
İşletim sistemine uygulanan teknoloji NPU, Merkezi İşlem Birimi (CPU) ve Grafik İşlem Birimi (GPU) arasındaki veri aktarımlarını ustaca koordine ederek AI geliştirmelerini doğrudan oyun görsellerine uyguluyor. Oyunların daha düşük çözünürlükte işlenmesiyle GPU üzerindeki yük azaltılmakta. Ayrıca ölçeklendirme için NPU’nun kullanılması GPU’nun yükünü daha da azaltarak kareleri daha da hızlı bir şekilde oluşturmaya odaklanmasını sağlıyor. Bu stratejik değişim yalnızca kare hızlarını iyileştirmekle kalmıyor, aynı zamanda işlenen her karenin enerji verimliliğini de artırarak genel oyun deneyimini önemli ölçüde geliştiriyor.
Otomatik yükseltme tekniği AMD FidelityFX Super Resolution, Intel XeSS ve NVIDIA DLSS Super Resolution gibi oyunlarda yerleşik olarak bulunan süper çözünürlük teknolojilerinden her konuda ayrışıyor. Örnek olarak bu teknolojiler daha ince ayrıntılar eklemek için titreşim ve MIP önyargısı kullanarak oyunların görüntü oluşturma sürecini değiştirmekte. Buna karşılık Auto SR, bugün var olan oyunları iyileştirmek için ekstra bilgi olmadan oyunları geliştirme becerilerine sahip. Çarpıcı görseller oluşturmak için daha büyük modellerle birlikte NPU’nun gücünden faydalanılmış.
Ek olarak Microsoft, Auto SR’nin yapay zekayı kullandığından dolayı gecikme performansını çok küçük oranlarda etkilediğini söylüyor. Yapılan testlerde farkın hissedilmeyecek kadar az olduğu belirtilmiş. Gecikme yaşansa bile, teknolojinin daha kaliteli grafikler ve yüksek kare hızlarıyla bu dezavantajı telafi ettiği vurgulanmış.
Otomatik SR’yi etkinleştirmek için tek yapmamız gereken şey Windows Ayarları’na girmek. Sonrasında Sistem > Ekran > Grafik paneline gidiyoruz ve Automatic Super Resolution özelliğini aktif ediyoruz.
Auto SR oldukça ilgi çekici bir özellik ve arkasında Microsoft var. Şu anlık 11 kadar oyunda destek sunuldu, bu liste zamanla uzayacak. Intel Lunar Lake ve AMD Ryzen AI 300 işlemcilerin piyasaya çıkışıyla birlikte yeni teknoloji daha yaygın bir şekilde benimsenecek.
- BeamNG.drive
- Borderlands 3
- Control (DX11)
- Dark Souls III
- God of War
- Kingdom Come: Deliverance
- Resident Evil 2
- Resident Evil 3
- Sekiro: Shadows Die Twice
- Sniper Ghost Warrior Contracts 2
- The Witcher 3
- Hexagon NPU ve entegre GPU’lu Snapdragon X Serisi işlemcili bir Copilot+ PC
- Windows 11 sürüm 24H2 veya üzeri
- En son grafik ve sinirsel işlemci sürücüleri
- 1080p veya üzeri bir ekran çözünürlüğü
- Auto Super Resolution Paketi’nin en son sürümü
Auto SR, şu platformlarda çalışan çoğu oyunda desteklenebilecek:
- DirectX 11 veya DirectX 12
- Emüle edilmiş x64 veya Arm64 yerel platformları
